Մարտին Հայդեգեր

մարտին հայդեգեր

1889-1976

Մարտին Հայդեգերը գերմանացի փիլիսոփա է, ով հայտնի է «գոյության հարց»-ի վերաբերյալ իր ֆենոմենոլոգիական ուսումնասիրությամբ: Հայտնի է, որ նա հանդես է եկել Կանտի հանդեպ քննադատությամբ: Նա գրել է Ֆրիդրիխ Նիցշեի և Ֆրիդրիխ Հոլդերինի հետագա գործունեության մասին: Հայդեգերի ազդեցությունը մեծ է եղել այնպիսի բնագավառների վրա, ինչպիսիք են՝ փիլիսոփայությունը, աստվածաբանությունը, արվեստը, մշակութային մարդաբանությունը, ճարտարապետությունը և այլն:

Նրա ամենահայտնի գիրքը՝ «Կեցություն և ժամանակ», համարվում է 20-րդ դարի կարևորագույն փիլիսոփայական աշխատանքներից մեկը: Նա պնդում էր, որ արևմտյան մտածողությունը կորցրել է իր գոյության ձևը: Մեզ գտնելու գոյաբանական փնտրտուքում, կորցնում ենք կապը մեր ըմբռնման հետ և դառնում թմրեցված: Որպես լուծում Հայդեգերը պաշտպանում է փոփոխությունը կիզակետում՝ թույլատրելով բացահայտել այն:

(more…)

Read More

ԺԱԿ ԴԵՐԻԴԱ

1930-2004

Ժակ Դերիդա /Ֆր. Jacques Derrida, Ալժիր, Էլ-Բիար, 1930թ. հուլիսի 15, Փարիզ, Ֆրանսիա 2004թ. Հոկտեմբերի 9/: Ֆրանսիացի փիլիսոփա, սոցիոլոգ և գրականության տեսաբան, դեկոնստրուկտիվիզմի հիմնադիր:

Ծնվել է 1930 թ. հուլիսի 15-ին Ալժիրի Էլ-Բիար բնակավայրում, հարուստ հրեական ընտանիքում: Նա իր ծնողների երրորդ զավակն էր: Ենթադրվում է, որ ծնողները նրան ինչ-որ հոլիվուդյան դերասանի պատվին անվանել են Ջեկի: Հետագայում, Փարիզ տեղափոխվելուց հետո անվանափոխվեց Ժակ, որը ֆրանսիացիների համար ավելի ընդունելի տարբերակ էր:

(more…)

Read More

ՅՈՀԱՆ ԳԱԼԹՈՒՆԳ

1930

 Նորվեգացի սոցիոլոգ, և մաթեմատիկոս, նշանավոր գիտնական,  աշխարհի առաջատար համալսարանների, այդ թվում Բեռլինի, Ֆրանկֆուրտի, Ցյուրիխի, Բեռնի համալսարանների,Կոլումբիայի և Պրիստոնի ամերիկյան համալսարանների   պրոֆեսոր, Յոհան Վինսենտ Գալթունգը ծնվել է 1930 թ. Հոկտեմբերի 24ին:

   Գալթունգը Օսլոյի Խաղաղության հետազոտությունների  միջազգային ինստիտուտի, «Journal of peace Research»   /Խաղաղության պրոբլեմի հետազոտությունների ամսագիր/ հիմնադիրը և առաջին տնօրենն է: Գալթունգը ՄԱԿ-ի, ԵԱՀԽ-ի և Եվրոպական միության կոնֆլիկտների կարգավորման հարցերով առաջատար խորհրդական է,  մասնակցել է ավելի քան 45 միջազգային, տարածաշրջանային և ներպետական կոնֆլիկտների լուծման գործընթացների:

  (more…)

Read More

ՋՈՐՋ ՀԵՐԲԵՐՏ ՄԻԴ

1863-1931

Ամերիկացի փիլիսոփա, սոցիոլոգ, սոցիալական հոգեբան Ջորջ Հերբերտ Միդը ծնվել է 1863 թվականին ԱՄՆ Մասաչուսետս նահանգում: 7 տարեկանում Միդը ընտանիքի հետ տեղափոխվել է Օհայո նահանգ, որտեղ հայրը սկսել է դասավանդել Օբեռլին քոլեջում: 1879 թվականից Միդը ինքն է սկսել այնտեղ սովորել: 1881 թվականին` հոր մահվանից հետո, նա սկսում է աշխատել որպես մատուցող, որպեսզի վաստակի ապրուստի միջոցներ: Չնայած բոլոր խոչընդոտներին՝ նա 1883 թվականին ավարտում է քոլեջը: Առաջիկա տասը տարում Միդը որոնում է իր կյանքի ուղին մինչև չի գիտակցում, որ իր կոչումը սոցիալական գիտությունների ուսումնասիրությունն է:

(more…)

Read More

ԻՄԱՆՈՒԵԼ ՄՈՐԻՍ ՎԱԼԵՐՇՏԱՅՆ

1930

Իմանուել Մորիս Վալերշտայնը ամերիկացի սոցիոլոգ է, աշխարհամակարգային վերլուծության հիմնադիրը, ժամանակակաից ձախ-ծայրահեղական հասարակագիտության առաջնորդներից մեկը:

Ծնվել է Նյու Յորքում 1930 թ. Սեպտեմբեր 28-ին: Նյու Յորքի Կոլումբիայի համալսարանում ուսումնասիրել է սոցիոլոգիա (բակալավրի աստիճան է ստացել 1951-ին, մագիստրոսի աստիճան՝ 1954-ին, և դոկտորի աստիճան՝ 1959-ին): Աշխատել է Կոլումբիայի համալսարանում (1958-1971), Մակ-Գիլի համալսարանում(1971-1976), Բինգեմտոնյան (1976-1999) եւ Յելի համալսարաններում (2000-ից):

(more…)

Read More

ԳԱԲՐԻԵԼ ՏԱՐԴ

ամբոխ1843-1904

Ժան Գաբրիել Տարդը ֆրանսիացի սոցիոլոգ և քրեագետ է, արևմտյան սոցիոլոգիայում սուբյեկտիվ-հոգեբանական ուղղության հիմնադիրներից մեկը:

Ծնվել և կյանքի մեծ մասն անց է կացրել Ֆրանսիայի հարավում գտնվող Սարլա քաղաքում, իրավաբանների ընտանիքում: Սկզբնական կրթությունը ստացել է տեղական ճիզվիտական դպրոցում, որն ավարտելով ստանում է բակալավրի աստիճան 1860 թ-ին: Հետագայում պլանավորել էր ուսումը շարունակել պոլիտեխնիկական ուղղությամբ, սակայն առողջական խնդիրների պատճառով ստիպված էր կանգնել իրավունքի ուսումնասիրության վրա հարազատ Սարլայում: Իրավաբանական կրթությունը ավարտել է Փարիզում 1866 թ-ին:

(more…)

Read More

ՄԱՐԳԱՐԵՏ ՄԻԴ

1901-1978

 Ամերիկացի մարդաբան Մարգարետ Միդը ծնվել է 1901 թվականին Ֆիլադելֆիայում: Հայրը Փենսիլվանիայի համալսարանի Ուորտոնի բիզնես դպրոցի պրոֆեսոր էր, իսկ մայրը՝ սոցիոլոգ, ով աշխատում էր իմիգրանտների հետ: Սկզբում Միդը ցանկանում էր մասնագիտանալ հոգեբանության ոլորտում: Չնայած որ հետագայում նա անդրադարձավ ազգագրությանը, հոգեբանությունը շարունակում էր մեծ դեր ունենալ իր գործունեությունում: Միդը այն մարդն էր, ով միավորեց ազգագրությունը և հոգեբանությունը. նրան անվանում էին «լավագույն ազգագրագետը բոլոր հոգեբաններից և լավագույն հոգեբանը բոլոր ազգագրագետներից»:

(more…)

Read More

ԹԵՈԴՈՐ ԱԴՈՌՆՈ

1903-1969

Գերմանացի սոցիոլոգ, փիլիսոփա և երաժշտագետ Թեոդոր Լյուդվիգ Վիզենգրունդ Ադոռնոն ծնվել է 1903 թվականին Գերմանիայի Ֆրանկֆուրտ քաղաքում: Մանուկ տարիներից ունեցել է հետաքրքրություն երաժշտության հանդեպ, ինչին մեծապես նպաստել է մայրը: Ի դեպ, մի քանի տարի հոր ազգանունը կրելուց հետո նա սկսում է հանդես գալ մոր ազգանվամբ:

(more…)

Read More

ԳԻ ԷՌՆԵՍՏ ԴԵԲՈՐ

1931-1994

Գի Էռնստ Դեբորը ծնվել է 1931թ-ի դեկտեմբերի 28-ին Փարիզում: Ֆրանսիացի գրող, նկարիչ-ավանգարդիստ, փիլիսոփա, սոցիոլոգ և ռեժիսոր է, «Ներկայացման հասարակություն» (1967) գրքի հեղինակն է, ինչպես նաև Situationist International (SI) հեղափոխական խմբի հիմնադիրը:

(more…)

Read More

ՀԵՐԲԵՐՏ ԲԼՈւՄԵՐ

սիմվոլիկ ինտերակցիոնիզմ1900-1987

 Հերբերտ Բլումերը ծնվել է 1900թ.-ին  ԱՄՆ-ի Սենթ-Լույիս  նահանգում: Ամերիկացի սոցիոլոգ ու սոցիալ հոգեբան , ինտերակցիոնիզմ Չիկագոյի դպրոցի ներկայացուցիչ, եղել է Ջ.Գ. Միդի աշակերտը:  1925-1952 դասավանդել է Չիկագոյի համալսարանում, որտեղ իր ուսուցչի՝ Ջ.Գ. Միդի, պաշտոնն է զբաղացրել: 1952թ-ից աշխատել է Բերկլիի Կալիֆորնիական համալսարանում: 1955թ-ին Ամերիկական սոցիոլոգիական ասոցիացիայի նախագահի պաշտոն է զբաղեցնում:

(more…)

Read More