Բրունո Լատուր. Ընդհանուր աշխարհ գոյություն չունի. այն պետք է ստեղծել

MULT_045Բնօրինակը տե՛ս հղումով
Թարգմանեց՝ Հռիփսիմե Դայան
hp.dayan@yandex.ru

Ընդհանուր աշխարհ չկա: Երբեք էլ չի եղել: Պլյուրալիզմը միշտ մեզ հետ է: Այո, մշակույթների,  գաղափարախոսությունների, կարծիքների, զգացումների, կրոնների, կրքերի պլյուրալիզմ, բայց և բնության, կենդանի, նյութական աշխարհի պլյուրալիզմ, ինչպես նաև հոգևոր աշխարհի հետ հարաբերությունների պլյուրալիզմ: Ոչ մի ընդհանուր հայտարար առ այն, թե ինչից է բաղկացած աշխարհը, վերջինս բնակեցնող, բնակեցրած ու այն երևույթների շուրջ, որոնք պետք է ապագայում բնակեցնեն: (more…)

Read More

Բրունո Լատուր «Բնությունը պահպանելուց հորանջում ենք, տարածքի դեպքում՝ տեղներիցս շարժվում»

315529469_517605230269541_6390714452725833566_nԲնօրինակը տե՛ս հղումով
Թարգմանեց՝ Հռիփսիմե Դայան
hp.dayan@yandex.ru

Ինչպիսի՞ ընդհանուր աշխարհում ենք ուզում ապրել: «Ո՞ւր վայրէջք կատարել», ահա թե ինչ հարց է առաջ քաշում մտածող Բրունո Լատուրը իր վերջին գրքում ՝ անկյունաքարային դարձնելով քաղաքական ու էկոլոգիական հարցերը:
(more…)

Read More

Բերնար- Անրի Լևի. ինչպե՞ս գտնել տեսնելու կամք

Bill-Clinton-et-Bernard-Henri-LevyԲիլ Քլինթոն և Բերնար- Անրի Լև
25 մարտ, 2022

Բնօրինակը տե՛ս հղումով
Թարգմանեց՝ Հռիփսիմե Դայան
hp.dayan@yandex.ru

 Բեռնար-Անրի Լևին հյուրընկալվել էր Բիլ Քլինթոնի փոդքասթին՝  ուկրաինական ողբերգության, ինչպես նաև Բոսնիայի, Սոմալիի, Բանգլադեշի և Աֆղանստանի պատերազմներին անդրադառնալու համար: Նախագահ Բիլ Քլինթոնը հարցադրում է այս ոլորտում Բեռնար-Անրի Լևիի փորձառությունը. իսկ «Խաղի կանոններ» ամսագիրը հրապարակում է նրանց զրույցի սղագրությունը: (more…)

Read More

«1945 մայիս, քաղաքական հիշողություններ»․

Բնօրինակը տե՛ս հղումով 
France_Culture_logo_2021.svgԹարգմանեց՝ Հռիփսիմե Դայան
hp.dayan@yandex.ru

France Culture  ռադիոկայանի չորս մասից բաղկացած մայիսյան հաղորդաշարերից մեկը՝ «1945 մայիս, քաղաքական հիշողություններ» անդրադառնում է Երկրորդ Համաշխարհային պատերազմի բեկումնային պահերին, հետպատերազմյան շրջանին, «գլխավոր դերակատար» երկրների՝ պատմական, սոցիալական հիշողության պահպանման, ոգեկոչման արարողությունների անցկացմանն ու վարած քաղաքականությանը: (more…)

Read More

Բենջամին Ստորա. Մաղրիբի հրեաները՝ արևմտյան կրքի և արևելյան ցանկության միջև

benjamin-storaԲնօրինակը տե՛ս հղումով 
Տպագրվել է Archives Juives 2005/2 (Vol. 38) ամսագրում, էջ 4- 6
Թարգմանեց՝ Հռիփսիմե Դայան

hp.dayan@yandex.ru

Միջազգային ճանաչում ունեցող ֆրանսիացի պատմաբան և սոցիոլոգ Բենջամին Ստորայի (ծնվել է 1950 թվականին) հետազոտությունները նվիրված են Հյուսիսային Աֆրիկային, Ալժիրին, ալժիրյան պատերազմին մասնավորապես, և ընդհանրապես՝ Մաղրիբի երկրների պատմությանը, ֆրանսիական գաղութատիրական կայսրությանը և դեպի Ֆրանսիա ներգաղթին: Ֆրանսիայի Հանրապետության Նախագահի (Էմանուել Մակրոն) կողմից 2020 թվականի հուլիսին պատվիրված «Հիշատակի հարցեր՝ կապված գաղութացմանը և Ալժիրում պատերազմին» հրապարակային զեկույցի հեղինակ։ (more…)

Read More

Ռազմական սոցիոլոգիայի ոլորտում գիտելիքի ստեղծման և ինտեգրման առանձնահատկությունները և խոչընդոտները

knowledgeՏպագրվել է՝
Բանբեր, Երևանի համալսարանի, Սոցիոլոգիա Երևան 2021, էջ 55-61,
Արևիկ Համբարձումյան
Տե՛ս հղումով:

 

Ռազմական սոցիոլոգիան կարևոր ուղղություն է միջին մակարդակի սոցիոլոգիական տեսությունների շարքում, քանզի ստեղծում և համակարգում է  սոցիոլոգիական գիտելիք  հասարակական կյանքի այնպիսի ոլորտների և ասպեկտների վերաբերյալ, ինչպիսիք են զինված ուժերը՝ որպես սոցիալական ինստիտուտ, պատերազմների պատճառներն ու հետևանքները և այլն: Սակայն ոլորտի հետազոտողները պարբերաբար նշում են ռազմասոցիոլոգիական գիտելիքի ստեղծման և հիմնարար սոցիոլոգիական գիտելիքի համակարգում այն ներառման դժվարությունների մասին:  Սույն հոդվածը նպատակ ունի վեր հանել ռազմական սոցիոլոգիայի ոլորտում գիտելիքի ստեղծման, տեսականացման և հիմնարար սոցիոլոգիական գիտելիքի ոլորտին դասելու գործընթացների առանձնահատկությունները և դժվարությունները՝ հիմնվելով ոլորտի արդի տեսաբանների բարձրացրած հարցերի վրա: (more…)

Read More

Սոցիալական շարժումների սահմանման խնդրի շուրջ

60437369_303Տպագրվել է՝
Բանբեր, Երևանի համալսարանի, Սոցիոլոգիա Երևան 2021, էջ 62-75,
Գայանե Հարությունյան
Տե՛ս հղումով:

 

Սույն հոդվածը վերաբերում է սոցիալական շարժումների սահմանման խնդրին՝ նպատակ ունենալով ներկայացնել սոցիալական շարժումների սահմանումների գիտական ըմբռնման ​​զարգացումը:

(more…)

Read More

Արշիլ Գորկու կյանքը Միացյալ Նահանգներում․ ինքնության որոնման դժվարին ճանապարհը

 

Տպ269792219_610127963434942_8697168018358529006_nագրվել է՝ Գեղարվեստի ակադեմիայի Տարեգիրք պարբերական հանդես, Երևան 2021

Լյուդմիլա Հարությունյան, փ.գ.դ., պրոֆեսոր
Հռիփսիմե Դայան, ՀԱՊ Հուշաձեռագրային բաժնի արխիվավար

Համառոտ

Հոդվածում հայ մեծ նկարիչ Արշիլ Գորկու կյանքն ու ձևավորումը ԱՄՆ – ում, նրա ինքնության որոնումը դիտարկվում է սիմվոլիկ ինտերակցիոնիզմի սոցիոլոգիական տեսության ավանդույթների շրջանակներում՝ նրա ու իր ժամանակակիցների կողմից թողած հարուստ փաստագրական նյութի վերլուծության հիման վրա։ (more…)

Read More

Ռայմոն Բուդոն. Ինչո՞ւ դառնալ սոցիոլոգ. մտորումներ և ակնարկներ

(հրատարակվել է Սոցիալական գիտությունների եվրոպական ամսագրում, XXXIX-120, 2001, էջ 5-30)

/կրճատումներով/

Բնօրինակը տե՛ս հղումով
Թարգմանեց՝ Հռիփսիմե Դայան
downloadhp.dayan@rambler.ru

Սոցիոլոգների գիտական ​​հանրույթը պետք է երախտապարտ լինի Ա. Մենդրասի[1] փոքրիկ գրքի[2] համար, որովհետև այնտեղ նշվում է հետպատերազմյան ֆրանսիական սոցիոլոգիայի վերահիմնադիրների ձեռքբերման մասին: Նա առաջինը չէ: Արդեն 1980-ականներին ամերիկացի Չ.Լեմերտը նկատել էր, որ դա գաղափարների ինքնատիպ շարժում է[3]։ Բայց մինչ Լեմերտը կառչած է մնում 60-70-ականների ֆրանսիական սոցիոլոգիայից, Մենդրասը վերադառնում է հետպատերազմյան պիոներների առաջին ալիքին՝ Ֆրիդմանին, Գուրվիչին, Արոնին, Ստեցելին: Նրա անեկդոտային հակումը հմայքից զուրկ չէ, իսկ աշխատության էջերը հաճախ տոգորված են հումորով: (more…)

Read More

Բենջամին Ստորա “Առաջաբան. Պատերազմների միջազգայնացումը և հիշողությունների հաշտեցումը”

Բնօրինակը տե՛ս հղումով
Տպագրվել է Politique étrangère ամսագրում, 2007/2 (Ամառ), էջ 310- 312
Թարգմանեց՝ Հռիփսիմե Դայան
hp.dayan@rambler.ru

 

benjamin-storaԲենջամին Ստորան ծնվել է 1950 թվին, ֆրանսիացի պատմաբան է, Փարիզի XIII համալսարանի նախկին պրոֆեսոր, Ֆրանսիայի Սենատի պատմության մրցանակի ժյուրիի անդամ և Ֆրանսիայի Գիտական հետազոտությունների ազային կենտրոնի (CNRS) Մահրեբի բաժնի գիտական խորհրդի նախագահ: Նրա հետազոտությունները կենտրոնանում են Ալժիրի, Ալժիրի պատերազմի պատմության վրա, հիշողության քաղաքակնության, իսկ ավելի լայն`ժամանակակից Մահրեբի պատմության, ինչպես նաև Ֆրանսիայի գաղութային կայսրության և դեպի Ֆրանսիա ներգաղթի վրա: Նա ծնվել է Ալժիրում, հրեական ընտանիքում, որը լքել է երկիրը 1962 թվականի Անկախության պատերազմից հետո: Գրեթե երեսուն գրքի հեղինակ, ում հոդվածներն ու գրքերը թարգմանվել են աշխարհի մի շարք լեզուներով՝ անգլերեն, արաբերեն, իսպաներեն, գերմաներեն, ռուսերեն, վիետնամերեն: 2008 թվականին նա տպագրեց կենսագրական էսսե՝ «Անվերջ պատերազմներ. պատմաբան, Ֆրանսիա և Ալժիր» (հրատարակ. Stock, 2008):

(more…)

Read More