Նորաձևության վերացականացում. բարձր նորաձևություն

Հեղինակ` Էմմի Թոքմաջյան

feel4life2@yahoo.com

Haute Couture /բարձր նորաձևություն/ – ‎ֆրանսերենից թարգմանած ՙբարձր կար՚, այսինքն լավագույն մոդելարարների մոդելները` ընտրախավի համար:

Այս մոդելները եզակի են, պատրաստման ժամանակ ձևվածք չի կատարվում, բացակայում են կարի մեքենայով կատարված կարերը: Այս մոդելների համար օգտագործվում են ամենաորակյալ կտորները: Այս մոդելները միայն կողմնակիորեն են հարաբերվում նորաձևությանը. նորաձևությունը սկսվում է այնտեղ, որտեղ սկսվում է մոդելների մասսայականությունը:

Ինչու՞մն է բարձր նորաձևության դերը: Վ.Ի.Իլինը առանձնացնում է երկու սպեկտ.

I Դա մաքուր ՙարվեստ է արվեստի համար՚: Շատ մոդելներ նախատեսված են միայն ցուցադրության համար , անգամ չի ենթադրվում, որ դրանք կկրեն մասսայական բնույթ:

II Բարձր նորաձևությունը բազմաթիվ մոդելարարների համար ոգեշնչման աղբյուր և մտահազացումների խթանիչ է  հանդիսանում, և բարանեպաստ պայմանների առկայության դեպքում վերջինիս որոշ մոդելներ, որոշակի փոփոխությունների ենթարկվելով, կարող են մտնել նորաձևության  շարքեր:

Բարձր նորաձևությունը և նորաձևությունը հարաբերակցվում են ինչպես արվեստը և կյանքը: Արվեստը, այդ թվում և բարձր նորաձևության տեսքով, անկախ է կամ գրեթե անկախ է: Նկարիչը գնահատվում է հենց նորության նորարարության համար: Արվեստը հիմնվում / կառուցվում / է բացառիկության, անկրկնելիության ձգտման վրա, այդ իսկ պատճառով  այն հաճախ հեռանում է իշխող մշակույթից: Մշակույթն էլ իրենից ներկայացնում է վարքի, սպառման կայուն մոդելներ, որոնք հաճախ փոխանցվում են սերնդեսերունդ: Նորաձևությունը տվյալ երկրի մշակույթի մի մասն է: Այն բավարարում է ոչ թե բոլորին նմանվելու պահանջմունքը, այլ լավագույններին/ռեֆերենտ խմբերիին/ նմանվելու պահանջմունքը: Այդ պատճառով, ի տարբերություն բարձր նորաձևությունից, նորաձևությունը ազատ չէ ավանդույթներից, բարոյականությունից, ադմինիստրատիվ սահմանափակումներից, սոցիալ հոգեբանական կարգավորիչներից: Միշտ համեմատաբար պահպնողական մասսայական մշակույթի հունում մոդելներ առաջարկող մոդելարարները արդեն աշխատում են ոչ թե արվեստի, այլ հագուստի արտադրության համար: Այս մոդելները ֆրանսերեն անվանվում են pret-a-porter /պիտանի կրելու համար/:

Արդեն իսկ անվան մեջ առկա է հակադրություն բարձր կարին, որն նախ և առաջ նախատեսված է ցուցադրության համար: Այսպիսով, արվեստը գրեթե ազատ է, մշակույթն էլ դա ազատության սահմանափակման ձև է /նորմեր/, բարձր նորաձևությունը արվեստի ժանր է, իսկ նորաձևությունը` մշակույթի ձև:

 

Գրականության ցանկ

1.            Веблен Т. Теория праздного класса. М.: Прогресс, 1984

2.            Katz, E. and Lasarsfeld, P.Personal Influence. Glencoe, Il : The Free Press, 1955; King, Ch. W. Fashion adoption // Toward Scientific Marketing. Chicago, 1963

3.            Гофман А. Б. Мода и люди: новая теория моды и модного поведения. М., 1994

4.            Зомбарт В. Народное хозяйство и мода. СПб., 1904

5.            Гофман А. Б. Мода и обычай // Рубеж, 1992, № 3.

6.            Зиммель Г. Психология моды // Научное обозрение. 1901, № 5.

 

Հետաքրքրասերների համար` http://www.youtube.com/watch?v=rxWhwyAa6FM

http://www.youtube.com/watch?v=dczVqe5ig74

Share on FacebookShare on Google+Tweet about this on TwitterShare on LinkedIn

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *