ՖՐԵՆՍԻՍ ՖՈՒԿՈՒՅԱՄԱ

սոցիալական կապիտալՖրենսիս Ֆուկույաման (Yoshihiro Francis Fukuyama) ճապոնական արմատներով ամերիակացի քաղաքագետ, քաղաքական տնտեսագետ ու գրող է:  Ֆուկույամային մեծ ճանաչում բերեց իր գիրքը՝ “Պատմության ավարտը ու վերջին մարդը” (1992), որում  նա հայտարարեց, որ ամբողջ աշխարհում լիբերալ ժողովրդավարության տարածումը  կարող է  դառնալ մարդկային իշխանության վերջնական ձևը:

Ֆրենսիս Ֆուկույաման ծնվել է 1952թ-ին  հոկտեմբերի 27-ին ԱՄՆ-ի  Չիկագո քաղաքում: Ընտանիքի միակ զավակն է եղել, մանկություն անցկացրել է Նյու Յորքում: Նա շատ քիչ է առնչվել ճապոնական մշակույթի հետ, ինչպես նաև չգիտեր ճապոներեն: 1967թ ընտանիքով տեղափոխվում են Պենսիլվանիա:  Ֆուկույաման ստացել  բակալավրի աստիճան Կորնելի համալսարանում, որտեղ ուսումնասիրում էր քաղաքական փիլիսոփայություն: Հետագայում ընդունվում է ասպիրանտուրա Յելի համալսարանում, լինում է նաև Փարիզում, որտեղ մոտ  վեց ամիս սովորում է Ռոլան Բարտի մոտ: Վերադառնալով ԱՄՆ սկսում է քաղաքագիտություն ուսումնասիրել  Հարվարդի համալսարանում: 1981թ-ին ստանում է փիլիսոփա քաղաքագետի դոկտորի աստիճան: 1981-1982թթ-ը Ֆուկույաման աշխատում է ԱՄՆ-ի Պետդեպարտամենտում:

Նույն այս ժամանակահատվածում, 1980-ականներին Ֆուկույաման ճանաչում է ձեռք բերում՝ “Պատմության ավարտը ու վերջին մարդը” (1992) գրքի շնորհիվ: Այն թարգմանվում է մոտ 20 լեզուներով: Ճանաչում գտնելուց հետո, Ֆուկույաման որոշում է հրաժարվել իր աշխատանքից Պետդեպարտամետոմ, որպեսզի կենտրոնանա իր գիրքը գրելու վրա: Դրանից հետո 1996-2000թթ-ը, Ջ. Մայսոնի անվան համալսարանում պետական քաղաքականության պրոֆեսորի պաշտոն է զբաղեցնում:  Մինչև 2010թ-ը  Ֆուկույաման Ձ. Հոբկինսի համալսարանում  միջազգային քաղաքական տնտեսագիտության պրոֆեսորի   ու տնօրենի պաշտոն է զբաղեցնում:

Ֆուկույամայի աշխատանքները մեծ մասամբ նվիրված են  մարդկության պատմության վերաիմաստավորման, գաղափարական համակարգերի, սոցիալական կապիտալի և ցանցերի ուսումնասիրությանը:

 

Հիմնական աշխատանքների ցանկ

  1. Մեծ խզում/ The Great Disruption  (2003) http://www.gumer.info/bibliotek_Buks/Polit/fuku/index.ph
  2. Վստահություն. Սոցիալական արժանիքներ ու բարեկեցության ստեղծում/Доверие: Социальные добродетели и путь к процветанию (2005) http://yanko.lib.ru/books/cultur/fukuyama-doverie-a.htm
  3. Պատմության ավարտը ու վերջին մարդը / Конец истории и последний человек (2003)    http://lib.ru/POLITOLOG/FUKUYAMA/konec_istorii.txt
  4. Հզոր պետություն. Կառավարում ու  համաշխարհային կարգ XXI դարում/ Сильное государство: Управление и мировой порядок в XXI веке (2006)

 

Թարգմանեց` Իռա Բաղդասարյան

Share on FacebookShare on Google+Tweet about this on TwitterShare on LinkedIn

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *